Rozmowa z Péterem Márki-Zayem, Burmistrzem węgierskiego miasta Hódmezővásárhely

Burmistrzem węgierskiego miasta Hódmezővásárhely. 

Péter Márki-Zay jest burmistrzem miasta Hódmezővásárhely od 2018 r., były kandydat na premiera w wyborach 2022 r. wystawiony wspólnie przez partie opozycyjne. W 2023 r. założył Partię Ludową Węgry dla Wszystkich. Politycznie definiuje się jako prawicowiec zawiedziony rządzącą partią Fidesz. Ukończył pięć kierunków studiów. Posiada tytuł doktora. Ma podwójne obywatelstwo węgiersko-kanadyjskie. Miasto Hódmezővásárhely to jedyny węgierski członek międzynarodowej sieci miast Cittaslow.

Prowadzącym rozmowy był Jakub Romaniuk, Dyrektor Programowy, Fundacja Instytut Studiów Wschodnich, Polska

Péter Márki-Zay, poproszony o przedstawienie pokrótce swoich spostrzeżeń na temat aktualnej sytuacji na Węgrzech pokusił się o stwierdzenie, że system autorytarny Viktora Orbana jest już nazbyt osadzony, by Węgrom udało się powtórzyć polską ścieżkę. Fidesz posiada pełną kontrolę nad mediami dzięki m.in. środkom finansowym; sukces osiąga dzięki propagandzie i trudno nie zauważyć w tym wszystkim wpływu Putina – z uwagi na to dyktatura ta jest niebezpieczna nie tylko dla Węgier, ale dla innych europejskich krajów. A warto zauważyć, że mimo wszystko 1 mln z ponad 9 mln Węgrow “uciekło” na negatywnie kreowany wizerunkowo przez propagandę zachód. Tymczasem, szkolnictwo, poziom jakości edukacji i systemu ochrony zdrowia spada, autorytarny system źle wpływa dla kompetytywność firm przy uprawianym faworytyźmie.

Hasłem przewodnim Kongresu jest decentralizacja. Według Márki-Zaya decentralizacja to pojęcie bardzo europejskie – decyzje powinny być podejmowane tam, gdzie jest bezpośredni wypływ. Dziś potrzebne jest silne przywództwo, żyjemy w Europie, którą stanowią samodzielne, różniące się od siebie państwa. Tymczasem Viktor Orban centralizuje, manipuluje nie tylko media, ale i prawo, gospodarkę – czy rady miast, które w większości są zarządzane przez Fidesz. Hódmezővásárhely zostało zaszantażowane przez władze państwowe – jeśli Márki-Zay znów zostanie wybrany na urząd, to rząd przestanie kooperować z miastem – miasto nie otrzymało również dotacji na gaz przy sankcjach nałożonych na Rosję, czy wstrzymano program transformacji energetycznej placówek szkolnych – subsydiowanie odbywa się na podstawie decyzji politycznych.

Péter Márki-Zay podzielił się również doświadczeniem jakie zyskał dzięki życiu i pracy w Stanach Zjednoczonych oraz Kanadzie. Przekłada się to chociażby na praktyki antykorupcyjne – publikuje on bowiem transparentnie dane dotyczące dotacji otrzymywanych na kampanie, które dostępne są w Internecie. Sam z wykształcenia jest ekonomistą, to także przede wszystkim przekłada się według niego na bardziej zrównoważone zarządzanie.