Przyszłość gospodarki odpadami leży w rękach regulacji prawnych

Jak zmaksymalizować efekty optymalnej gospodarki odpadami? Trzeba wziąć na poważnie zagadnienie zero waste i poważnie podejść do słowa „ekologia”, rozpoczynając ten proces od regulacji prawnych. 

Bezśmieciowa gospodarka to nie tylko wizja przyszłości, ale przede wszystkim koncepcja ochrony środowiska, której podstawą są innowacyjne rozwiązania ekologiczne i ekonomiczne. Filozofia ta na poziomie poszczególnych państw, czy nawet całej UE ściśle łączy się z zagadnieniem gospodarki obiegowej. Jej wdrożenie wiąże się z ewolucją całego łańcucha dostaw, od produkcji po konsumpcję oraz z budowaniem systemu gospodarki odpadami w oparciu o solidną edukację w wielu dziedzinach. Trzeba podjąć działania na każdym polu: zapobiegania tworzeniu odpadów, świadomej konsumpcji, zwiększania skali recyklingu wszelkich surowców. Ten proces powinien rozpocząć się od głebokich zmian prawnych. 

Do 2025 r. w Unii Europejskiej ma zostać wprowadzony zakaz składowania odpadów podlegających recyklingowi tworzyw sztucznych, metali, szkła, papieru i tektury oraz odpadów ulegających biodegradacji. Do 2030 r. składowanie ma zostać zupełnie wyeliminowane. Coraz więcej firm nie czeka na regulacje i na własną rękę wprowadza zmiany. Mają one pomóc w przygotowaniu się do nowych wymagań. Wiele podmiotów traci na braku precyzyjnych przepisów w tym obszarze. To przede wszystkim mieszkańcy, którzy w opłatach dla samorządów ponoszą koszty gospodarowania odpadami. Tracą samorządy, gdyż – w większości – nie dostają żadnych opłat od przemysłu, czy z tytułu prowadzenia gospodarki odpadami np. opakowaniowymi. Tracą też podmioty gospodarcze – przemysł recyklingu nie ma substratów do swoich zakładów. Patrząc holistycznie, traci także gospodarka – kiedy chcielibyśmy wyprodukować np. butelki z tworzyw sztucznych, z substratów pierwotnych, to warto wiedzieć, że potrzeba do tego 16 razy mniej siły roboczej, niż w przypadku wytwarzania butelek z recyklingu.  

Potrzebne więc są ramy prawne, dzięki którym działania na rzecz GOZ będą, po pierwsze, powszechne, czyli obejmą podmioty małe i duże, globalne i lokalne. Po drugie, możliwe do realizacji: producenci, firmy, wreszcie gminy muszą mieć dobry system zbiórki odpadów (np. tekstylnych) i system ich przekazywania do ponownego przerobu. Po trzecie, musi się to odbywać na zasadach równych dla wszystkich wprowadzających. I po czwarte, musi też się to odbyć w sposób efektywny kosztowo: im większe poziomy zbiórki, tym bardziej system będzie opłacalny dla wszystkich uczestników rynku.