„Forum Polsko-Czeskie. Polska i Czechy wobec aktualnych wyzwań” – relacja

8 grudnia w ramach Europejskiego Kongresu Samorządów online odbył się blok tematyczny pt. Forum Polsko-Czeskie. Polska i Czechy wobec aktualnych wyzwań. Debaty te były częścią projektu o tej samej nazwie, który współfinansowany jest przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP w ramach konkursu „Forum Polsko-Czeskie 2020”.

Pierwszą dyskusję, „Walka na wielu frontach. Polska i Czechy w dobie pandemii” moderował Jacek Karnowski, redaktor naczelny tygodnika „Sieci”. Jan Mladek, były Minister Przemysłu i Handlu Republiki Czeskiej potwierdził, że epidemia zaskoczyła także czeski sanepid. Blisko 2 miesiące lockdownu spowodowało powstanie wielu tzw. firm zombie, czyli podtrzymywanych sztucznie przedsiębiorstw. Wspomniał, że premier Andrej Babiš starał się wyjść na przeciw oczekiwaniom społeczeństwa, które spodziewało się zdecydowanych działań ze względu na bardzo wysokie liczby zachorowań. Paweł Szefernaker, sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji przypomniał, że pierwsza fala epidemii przebiegła w Polsce dość łagodnie i nikt nie spodziewał się takiego dramatycznego przebiegu powrotu choroby. Polska była również pierwszym państwem w UE, które całkowicie zamknęło swoje granice. Zaznaczył również istotną rolę wojewodów w walce z epidemią, ponieważ mogą oni szybciej dotrzeć do ośrodków lokalnych i przekazać najnowsze zalecenia i zebrać informacje.

O programach pomocowych Polski i Czech w dobie pandemii rozmawiali prof. Gertruda Uścińska, prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Oskar Mužíček, dyrektor Okręgowej Izby Gospodarczej w Jablonci nad Nysą. Moderator Artur Osiecki, dziennikarz dziennika Rzeczpospolita zapytał gościa z Czech o programy oferowane przedsiębiorcom i osobom zatrudnionym. Oskar Mužíček przyznał, że Republika Czeska wprowadziła różne narzędzia, m.in. zasiłek postojowy, wypłacany pracownikom, którzy z powodu epidemii nie mogli wykonywać swojej pracy. Przedsiębiorstwa, które musiały zostać tymczasowo zamknięte otrzymywały pomoc w wysokości do 25 tysięcy koron. Wiele gałęzi przemysłu w Czechach nie odczuło spadków w produkcji, ale są pewne obszary na które pandemia wywarła duży wpływ. Prof. Gertruda Uścińska przytoczyła przykłady programów zaproponowanych polskim przedsiębiorcom. Najważniejsze narzędzia pomocowe to oczywiście tarcza antykryzysowa, za którą odpowiada Polski Fundusz Rozwoju czy odłożenie obowiązku opłacenia składek. Kolejne tarcze skierowane są już do konkretnych gałęzi gospodarki (turystyka, kultura), następuje całkowita dywersyfikacja działań.

O współpracy transgranicznej rozmawiali Bogdan Kasperek, sekretarz Euroregionu Śląsk Cieszyński Stowarzyszenie Rozwoju i Współpracy Regionalnej Olza oraz Kamila Cyganek, zastępca Burmistrza Miasta Karpacza. Pani burmistrz zaznaczyła, że przygraniczne położenie Karpacza pozwala na aktywne korzystanie ze środków unijnych w ramach współpracy transgranicznej. Turystyka z której słynie Karpacz, mogła szczególnie korzystać z dotacji na projekty transgraniczne. Pandemia wpłynęła niestety negatywnie na możliwości realizacji tych projektów. Szczególnie można było to odczuć po całkowitym zamknięciu granic.

Ostatnią debatą w ramach Forum Polsko-Czeskiego była rozmowa pt. Problemy pracowników transgranicznych w dobie pandemii. Moderatorką dyskusji była Agnieszka Majcher, dziennikarka portalu Przedsiębiorcy.eu. František Molík, dyrektor Izby Gospodarczej oddział Nachod z Republiki Czeskiej zaznaczył, że od zawsze istniała duża dysproporcja między Czechami pracującymi w Polce a Polakami pracującymi w Czechach, których jest zdecydowanie więcej. Z dnia na dzień pojawił się dla nich problem z dojazdem do pracy – przez zamknięte granice było to znacznie utrudnione. Czeskie firmy były skłonne opłacać testy dla swoich pracowników z Polski, ponieważ potrzebowały ich do niezakłóconego funkcjonowania zakładów.

Zachęcamy do zapoznania się z publikacją Polish-Czech Forum. Poland and the Czech Republic Towards Contemporary Challenges (link do pobrania), która powstała w ramach projektu.