Europa Środkowa w polityce globalnej

Panel „Europa Środkowa w polityce globalnej” rozpoczął obrady tegorocznej konferencji Europa Karpat, organizowanej przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. Paneliści rozmawiali o istotnej roli, jaką obecnie odgrywa region Europy Środkowej oraz o aktualnych wyzwaniach dla bezpieczeństwa czy o rosnącym znaczeniu Trójmorza i miejsca tej inicjatywy w ramach współpracy unijnej.

Dyskusję rozpoczął moderator Maciej Szymanowski, Dyrektor Instytutu Współpracy Polsko-Węgierskiej im. Wacława Felczaka.

Alexandr Vondra, były Minister Obrony Czech (2010-2012) oraz Dyrektor Praskiego Centrum ds. Relacji Transatlantyckich – Instytut CEVRO powiedział, że główną motywacją geopolityczną dla powstania Grupy Wyszehradzkiej było utrzymanie równowagi w regionie. Rozszerzenie NATO na Europę Środkową i Wschodnią było bardzo ważnym wydarzeniem ze względów bezpieczeństwa. W tym momencie w UE widoczna jest ciągła potrzeba współpracy z Europą wschodnią i środkową. W tej współpracy nadal chodzi o zachowanie równowagi w UE, również ze względu na Brexit. Większość państw w tym regionie ma doświadczenie życia pod reżimem totalitarnym, wiedzą one również, co to znaczy walczyć o wolność.

Ryszard Terlecki, Wicemarszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej zastanawiał się, jak Europa szuka dziś swojego miejsca w świecie? XIX wieczna zapaść i XX wieczna opresja połączyły państwa w tej części Europy. Obecnie gonimy bogatą część Europy, a co najważniejsze, okazało się, że w tym wyścigu jesteśmy konkurencyjni. Stanęliśmy więc wobec problemów nie tylko naszego regionu, ale też całej Europy, np. masowa migracja czy terroryzm. Marszałek nawiązał również do Brexitu, który określił jako największy kryzys jaki dotknął integrację europejską od lat 50. Jak możemy odpowiedzieć na Brexit i kryzys integracji europejskiej?

Martin Fronc, Zastępca Przewodniczącego Instytutu Chrześcijańskiej Polityki Społecznej ze Słowacji wskazał, że ta część Europy jest pomostem łączącym wschód i zachód kontynentu. Debata o Europie Środkowo-Wschodniej powinna dotyczyć również bezpieczeństwa naszych państw. Obecna sytuacja geopolityczna pozwala nam stwierdzić, że jakikolwiek konflikt polityczny i wojskowy nie jest wykluczony, więc trzeba być czujnym i przygotowanym na każdą możliwość. NATO jest gwarantem bezpieczeństwa, ale musimy też być przygotowani, aby bronić się również samemu.

Alexandru Nazare, Doradca Ministra oraz Specjalny Wysłannik ds. bezpieczeństwa cybernetycznego w rumuńskim Ministerstwie Transportu nawiązał do nieprzewidywalnej sytuacji związanej z pandemią. Epidemia COVID-19 oraz lockdown wykorzystały możliwości administracji państwowych do granic możliwości. Zaistniała sytuacja daje również pole działania dla inicjatywy Trójmorza. Pan Nazare zastanawiał się, czy państwa tworzące Inicjatywę mogłyby mogłyby stworzyć projekt mechanizmu obrony cywilnej, która umożliwiałaby łatwy przepływ informacji oraz informowanie w odpowiednim czasie. Jesteśmy teraz w momencie, kiedy musimy wszystkie projekty w ramach Inicjatywy Trójmorza wdrażać, a jednocześnie być świadomi tego, że potrzebna jest równowaga strategii oraz możliwości ekonomicznych. Udane wdrażanie tych projektów będzie jednocześnie sukcesem całego przedsięwzięcia, jakim jest Inicjatywa Trójmorza.