Należy płacić za jakość leczenia, niezależnie od formy własności placówki

Pandemia nauczyła nas, że system opieki zdrowotnej składa się z komponentów – prywatnego i publicznego i że jeden bez drugiego nie może istnieć. Dobrze, że zaczynamy płacić za jakość, bez dzielenia świadczeniodawców ze względu na formę własności – mówił Tomasz Prystacki, prezes Fresenius Medical Care Polska podczas panelu na temat roli pacjenta w systemie ochrony zdrowia. 

Tomasz Prystacki kieruje firmą, która prowadzi 73 stacje dializ, poradnie i oddziały nefrologiczne na terenie całej Polski. Pacjenci korzystają ze stacji dializ kilka razy w tygodniu przez kilka godzin. W okresie pandemii pacjenci ci nie zostali pozbawieni niezbędnej opieki, co było możliwe dzięki poświęceniu personelu. Jednak udzielanie świadczeń zdrowotnych w tym czasie wiązało się z wieloma wyzwaniami. 

– Pandemia pokazała nierównomierność rozłożenia środków i placówek oraz braki kadrowe. W przypadku chorych przewlekle, a takimi pacjentami są pacjenci stacji dializ, kluczowe jest zadbanie o nich zawczasu, przed pandemią. Obecnie pacjent w systemie opieki zdrowotnej wędruje pomiędzy rozdrobnionymi kontraktami, ciągle płacimy bowiem za leczenie choroby i za procedurę, a nie za wynik leczenia pacjenta, czas, by spojrzeć na zdrowie holistycznie. Punktem wyjścia do tego jest opieka koordynowana, oparta na funkcji lekarza prowadzącego, który opiekuje się pacjentem przez cały okres choroby. Jednak do tego potrzebne jest rozwiązanie, dzięki któremu jednostka koordynująca będzie miała możliwość kierowania leczeniem, inaczej będziemy płacić temu, kto jest na końcu całej ścieżki terapeutycznej. Trzeba zacząć od publikowania wyników  leczenia w poszczególnych placówkach, do czego potrzebne są zmiany systemowe. Potrzebna jest przejrzystość, skupienie się na odpowiedzialności i rozliczenie z efektów leczenia – mówił Prystacki. 

-Nie może być też tak, że lekarze nie mają wpływu na dostęp do pewnych procedur, trudno wtedy oceniać placówkę ze względu na jakość – dodał.

Jakub Szulc z Alab Laboratoria stwierdził, że aby dobrze zaopiekować się pacjentem, system ochrony zdrowia musi być całością. Wspomniał o realizacji programów pilotażowych. Mówił o wpływie pandemii na branżę laboratoryjną. 

-Branża ta dopiero po roku osiąga poziom sprzed pandemii, a obecnie zbliżamy się do poziomu z roku 2019. Jednak zmieniła się struktura realizowanych badań. Kiedyś były to głównie badania wykonywane  w laboratoriach szpitalnych, teraz rosnącą ścieżką finansowania badań diagnostycznych są płatności gotówkowe, z czego wynika, że pacjenci nie są kierowani na badania przez poradnie i szpitale, ale płacą za nie samodzielnie – dodał. 

Szulc wspomniał także, że pandemia pokazała możliwość uruchomienia ścieżki refundacyjnej w zakresie szczepień.  Mówił także o wprowadzanych zmianach w ochronie zdrowia, które mają na celu postawienie pacjenta w centralnym punkcie opieki. 

Halina Sienkiewicz-Jarosz z Instytutu Psychiatrii i Neurologii zwróciła uwagę, że z powodu pandemii wydłużyła się kolejka pacjentów do planowanej diagnostyki. „Wąskim gardłem” jest rehabilitacja neurologiczna, potrzebnych jest więcej ośrodków na finansowanie leczenia i diagnostyki pacjentów z otępieniem, co jest problemem w Polsce. Wspomniała także o dostępie do refundowanych terapii oraz o problemie stygmatyzacji pacjentów z niektórymi chorobami neurologicznymi. 

Tomasz Połeć, reprezentant Polskiego Towarzystwa Stwardnienia Rozsianego przyznał, że sytuacja pacjentów ze stwardnieniem rozsianym w ostatnich latach poprawiła się, z uwagi na poprawę dostępu do nowych refundowanych metod leczenia, pacjenci mają też lepszy dostęp do lekarzy, widoczne było to także podczas pandemii. 

-Pandemia nauczyła nas, że nie zawsze kontakt bezpośredni z pacjentem jest konieczny, doceniliśmy kontakt online. Dla pacjentów z SM to, że nie trzeba przyjeżdżać co miesiąc do placówki, ale można odbyć konsultację zdalnie, jest bardzo korzystne – mówił Poleć. 

Bartłomiej Chmielowiec, Rzecznik Praw Pacjenta pouczył temat leków biorównoważnych. 

– Pacjenci powinni być informowani, czym są takie leki oraz że ich wprowadzenie jest dla nich korzystne – stwierdził. Mówił o tym, jak wiele się dzieje w kwestii programów lekowych, w wielu przypadkach zostały zniesione limity czasowe dotyczące ich stosowania. O włączeniu tych terapii decydują wówczas kwestie medyczne, a nie czasowe. 

Poruszył też temat dostępności leków biologicznych w aptekach oraz mówił o projekcie ustawy o jakości w ochronie zdrowia i bezpieczeństwie pacjenta. 

– Jest to jedna z najważniejszych ustaw, która wprowadza wiele zmian w systemie. Z uwagi na ograniczone zasoby, głównie finansowe, ale także kadrowe, powinniśmy mocno stawiać na jakość. Powinna być ona oceniania ze względu na efekty leczenia, na samopoczucie pacjenta i pod kątem zarządzania w placówce. Stawiamy na jakość i ta jakość będzie oceniania i jednocześnie premiowana – mówił Chmielowiec. 

Ustawa zawiera także przepisy dotyczące bezpieczeństwa pacjenta. 

-Warto wprowadzać mechanizmy pozwalające zbierać informacje na temat zdarzeń niepożądanych oraz mechanizmy pozwalające ich uniknąć – dodał Rzecznik Praw Pacjenta. – W Polsce nie mamy informacji na ten temat, ale na przykład z danych niemieckich wynika, że w tym kraju 18 tysięcy przedwczesnych zgonów rocznie jest skutkiem zdarzeń niepożądanych. 

Ustawa wprowadza także system kompensacyjny za zdarzenia niepożądane, który ułatwia uzyskiwanie rekompensaty. 

Arkadiusz Grądkowski z Izby Polmed podkreślił rolę wyrobów medycznych oraz poruszył temat ich finansowania.
– W Polsce działają dobre regulacje w tym zakresie, ale warto je poprawiać tak, aby większa liczba pacjentów miała łatwiejszy dostęp do coraz większej ilości coraz nowocześniejszych wyrobów – mówił. 

Wiceminister zdrowia Maciej Miłkowski wspomniał, że w przypadku wyboru metody leczenia aspekt ekonomiczny nie zawsze jest najważniejszy. Mówił o wydłużaniu czasu stosowania wielu programów lekowych. 

W panelu – Pacjent w systemie ochrony zdrowia – aktualne problemy i wyzwania, wzięli udział:  Tomasz Prystacki, prezes Fresenius Medical Care Polska, Tomasz Połeć z Polskiego Towarzystwa Stwardnienia Rozsianego, Arkadiusz Grądkowski z Ogólnopolskiej Izby Gospodarczej Wyrobów Medycznych Polmed, Bartłomiej Chmielowiec, Rzecznik Praw Pacjenta, Maciej Miłkowski, wiceminister zdrowia, Halina Sienkiewicz-Jarosz z Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie, Jakub Szulc z Alab Laboratoria. 

Autor: Magdalena Okoniewska, medycynaprywatna.pl