Samorząd cyfrowy – polska administracja samorządowa w obliczu globalnej migracji do chmury i cyberzagrożeń

Powszechny postęp cyfryzacji dotyczy jednostek samorządowych. Stale rośnie znaczenie technologii chmury obliczeniowej i potrzeba zapewnienia bezpieczeństwa danych i procesów wobec wzrostu cyberzagrożeń. Technologię cloud wykorzystują przedsiębiorstwa i konsumenci, a jej rozwój to jednym z priorytetów KE. Narzędzie, które zdefiniuje przyszłość sektora publicznego i prywatnego, już dziś staje się obowiązującym standardem. Skala zagrożeń cyfrowych jest natomiast większa niż kiedykolwiek, a wśród podmiotów dotkniętych nimi są także polskie samorządy. Jak odnajdują się one w cyfrowym krajobrazie? Na te pytania odpowiedzieli uczestnicy panelu.

Dyskusję poprowadził Michał Kanownik, Prezes Zarządu Związku Cyfrowa Polska. Wśród panelistów znalazły się takie postaci jak Jacek Łęgiewicz, Dyrektor ds. Publicznych w Samsung Electronics Polska, Marzena Świeczak, burmistrz Garwolina, Adrian Łuckiewicz, Burmistrz Miasta Wasilków, Dariusz Matczak, Key Account Manager w polskim oddziale Amazon Web Services Emea Sarl, Marek Zagórski, Poseł na Sejm RP oraz Łucja Barbaszewska, Dyrektor Sprzedaży w Cisco Systems Poland.

Jako pierwszy głos zabrał były minister cyfryzacji Marek Zagórski. Gdyby na początku 2020 roku ktoś powiedział, że zamykamy urzędy i przechodzimy na pracę zdalną, to nikt by nie uwierzył. Mamy dzisiaj kilkanaście milionów użytkowników profilu zaufanego, zaś w 2017 roku było zaledwie pół miliona. Nasze oczekiwania wzrosły, co jest sukcesem naszych wysiłków podczas pandemii. Dariusz Matczak powiedział, że jesteśmy w trakcie wdrażania platformy do komunikacji z naszymi mieszkańcami, jest to pionierskie rozwiązanie, ponieważ tylko dwa samorządy pracują nad wprowadzeniem go. To pandemia umożliwiła nową jakość kontaktu z mieszkańcami, gdyż na przykład pojawiły się spotkania online, głosowania zdalne.

Marzena Świeczak, odpowiadając na pytanie, gdzie są jako samorząd na drodze cyfryzacji odpowiedziała, że samorządy nie stać na specjalistów, rozwijanie nowoczesnych technologii, ponieważ przegrywają z biznesem prywatnym. Kiedy samorząd staje przed wyborem czy inwestować w cyfryzację czy w infrastrukturę ta druga z pewnością wygra. Z pewnością obywatelom byłoby łatwiej korzystać z dostępnych możliwości, gdyby zostały one ułatwione, na przykład poprzez podpis elektroniczny. Minister Zagórski w odpowiedzi wspomniał, że ułatwienie tego jest niepożądane, ponieważ podpis musi być przede wszystkim bezpieczny.

Jako kolejny głos zabrał Jacek Łęgiewicz, według którego człowiek jest najważniejszym ogniwem bezpieczeństwa. Jako biznes, kontynuował Jacek Łęgiewicz, zaoferowaliśmy daleko idącą współpracę by podnosić kompetencje pracowników urzędów w zakresie zagrożeń, które niesie korzystanie z IT. Prowadzimy również ćwiczenia poligonowe. Po aferze mailowej z zeszłego roku włożyliśmy dużo pracy w certyfikację. Program wdrożony przez ministra Zagórskiego to podwaliny dzisiejszych działań na rzecz cyberbezpieczeństwa.

Istnieją dwa bardzo kluczowe aspekty – zasobów finansowych i zasobów ludzkich. Pojawia się problem pozyskiwania specjalistów z rynku, więc tym samym mamy problemy z aktualizacją naszej wiedzy – powiedziała Łucja Barbaszewska. Wspomaganie w postaci zasobów finansowych i ludzkich, wtedy bez wątpienia większe byłaby efektywność zasobów JST. Pojawia się też kwestia outsourcingu takich usług, z której to możliwości jednak samorządy nie korzystają. Staramy się pomagać szkoleniami, ale w obliczu braku zasobów finansowych nie jest to łatwe.

Adrian Łuckiewicz dodał, że na miarę możliwości, które mamy, jesteśmy dobrze przygotowani. Pracujemy nad świadomością naszych pracowników, na bieżąco przesyłamy informacje dotyczące zagrożeń, dokładamy wszelkich starań by ten poziom bezpieczeństwa był jak najwyższy. Jest to inwestycja w bezpieczeństwo niemalże wszystkich mieszkańców, co jest kluczowe z perspektywy samorządu.

Po co właściwie samorządom chmura? – na to pytanie odpowiedział Dariusz Matczak. Samorządy mają bardzo trudną misję, ze względu na ograniczone zasoby. Odpowiedź na to pytanie zależy od konkretnego samorządu, dla jednych będzie to bezpieczeństwo, dla innych dostęp do nowych technologii. Wśród najistotniejszych funkcji chmury znajdują się: back-up danych samorządu, dostęp do technologii na którą normalnie nie byłoby stać samorządu – demokratyzacja IT. Marzenia Świeczak dodała, że niewystarczający jest przepływ informacji na linii samorząd – chmura. Rozwiązania chmurowe to wielka szansa dla samorządów, wprowadzenie tych rozwiązań blokują jednak przepisy. Bez zmian w prawie nie będzie możliwe wdrożenie jej w pełni.