30 lat wolności – sukcesy i porażki Europy Środkowej

Panel koncentrował się wokół doświadczeń państw Europy Środkowej z transformacją, które mogłyby zostać wykorzystane do wsparcia opozycji na Białorusi.

Aleksander Milinkiewicz, Przewodniczący Partii Ruch Za wolność podkreślił, że Białoruś obecnie boryka się z problemami ekonomicznymi oraz z brakiem tożsamości narodowej. W jego opinii, Łukaszenko na początku swojej kariery politycznej walczył z korupcją oraz wykorzystał nostalgię za Związkiem Radzieckim. Przyszłość Białorusi opiera się na wartościach europejskich, takich jak: demokracja, prawa człowieka oraz poszanowanie dla społeczeństwa obywatelskiego. Zaznaczył, że Zachód powinien wprowadzić sankcje personalne jako moralne potępienie reżimu, natomiast wprowadzenie sankcji ekonomicznych skutkowałoby pogorszeniem sytuacji obywateli.

Dirk Niebel, były Minister Współpracy Gospodarczej i Pomocy Rozwojowej (BMZ) z Niemiec stwierdził, że Białoruś jest ostatnią dyktaturą w Europie. W jego opinii Europa powinna udzielić Białorusi pomocy w walce przeciwko dyktaturze. Osiągnęliśmy punkt, kiedy nie da się dalej współpracować z reżimem Łukaszenki w imię zachowania stabilności oraz integralności terytorialnej Białorusi. Również poparł opinię, iż sankcje ekonomiczne uderzają w zwykłych ludzi, dlatego ich wprowadzenie nie jest pożądane.

Jan Mladek, były Minister Przemysłu i Handlu, Dyrektor Czeskiego Instytutu Ekonomii Stosowanej powiedział, że Czechy mają dobre relacje z Ukrainą od czasów rozpadu Związku Radzieckiego. Po 2014 r. Łukaszenka próbował prowadzić mediację odnośnie konfliktu na Ukrainie. Porównując obecne procesy na Białorusi do procesów historycznych w byłej Czechosłowacji, na chwilę obecną nie wiadomo, czy ten proces skończy się jak aksamitna rewolucja w Czechosłowacji 1989 r. czy skończy się inwazją rosyjskich wojsk jak w 1968 r.

Borys Budka, poseł i Przewodniczący Platformy Obywatelskiej stwierdził, iż złagodzenie języka wobec Łukaszenki jest niepokojące. Sankcje ekonomiczne doprowadziłyby do zbliżenia Białorusi z Rosją.

Poruszono również temat znaczenia integracji europejskiej, wzajemnej współpracy oraz solidarności. Jan Mladek zaznaczył, że w Republice Czeskiej temat Czexitu jest tylko marginalną problematyką. Państwa Europy Środkowej mają inne historyczne doświadczenie niż państwa Zachodu, a w szczególności brak doświadczenia z kolonializmem. W opinii Dirka Niebela konflikt między Wschodem a Zachodem nie istnieje. Odnośnie projektu Nordstream-II stwierdził, że projekt ten prowadzi do podziału polityków oraz społeczeństwa. Na dzień dzisiejszy brakuje już tylko kilkadziesiąt kilometrów, więc nie miałoby sensu zaprzestać prowadzenia prac. Zdaniem Borysa Budki należy w większym stopniu podkreślać znaczenie integracji europejskiej.